Pałac Potockich we Lwowie: perła neorenesansu

Pałac Potockich we Lwowie to jeden z najokazalszych i najbardziej znanych pałaców w tym mieście. Został wybudowany na przełomie XIX i XX wieku dla rodziny Potockich, jednej z najpotężniejszych i najbogatszych rodzin magnackich w Polsce. Pałac jest przykładem francuskiego neorenesansu z elementami neobaroku, inspirowanego pałacami Ludwika XIV. Pałac był świadkiem wielu ważnych wydarzeń historycznych i kulturalnych, a także gościł wiele znanych osobistości. Obecnie pałac jest siedzibą Lwowskiej Galerii Sztuki i rezydencją prezydenta Ukrainy we Lwowie.

Historia pałacu

Pałac Potockich powstał na miejscu wcześniejszego, klasycystycznego pałacu, który został zburzony w 1860 roku. Nowy pałac został zaprojektowany przez francuskiego architekta Louisa Dauvergne, a następnie zmodyfikowany przez polskich architektów Juliana Cybulskiego i Ludwika Baldwina-Ramulta. Budowa pałacu trwała od 1880 do 1890 roku i była finansowana przez Alfreda Józefa Potockiego, ówczesnego namiestnika Galicji. Niestety, Potocki nie doczekał ukończenia pałacu, zmarł w 1889 roku w Paryżu. Pałac został ukończony przez jego żonę, Marię Klementynę Potocką, która zamieszkała w nim wraz z dziećmi.

Pałac Potockich był jednym z najbardziej luksusowych i nowoczesnych pałaców we Lwowie. Miał 200 pokoi, w tym 40 apartamentów, salę balową, salę koncertową, bibliotekę, gabinet, jadalnię, kaplicę i inne pomieszczenia. Pałac był wyposażony w centralne ogrzewanie, elektryczność, telefony, windy i bieżącą wodę. Pałac był również bogato zdobiony w stylu secesyjnym, z licznymi detalami architektonicznymi i dekoracyjnymi. Na fasadzie pałacu widniał napis “Potocki” w złotych literach, a na dachu umieszczono wieżyczkę z zegarem i flagą.

Pałac Potockich był miejscem spotkań i imprez dla elity politycznej, kulturalnej i towarzyskiej. W pałacu gościli m.in. cesarz Franciszek Józef I, król Belgii Albert I, prezydent Francji Raymond Poincaré, marszałek Józef Piłsudski, prezydent Stanisław Wojciechowski, premier Władysław Sikorski, pisarze Henryk Sienkiewicz, Stefan Żeromski, Władysław Reymont, Bolesław Prus, malarze Jan Matejko, Jacek Malczewski, Stanisław Wyspiański, kompozytorzy Ignacy Jan Paderewski, Karol Szymanowski, Fryderyk Chopin, aktorzy Helena Modrzejewska, Gabriela Zapolska, Juliusz Osterwa i wielu innych.

Pałac Potockich był również świadkiem wielu wydarzeń historycznych. W 1919 roku w pałacu obradowali członkowie misji międzyalianckiej, która miała rozstrzygnąć spór o Lwów między Polską a Ukrainą. W tym samym roku pałac został częściowo zniszczony przez katastrofę lotniczą, kiedy to amerykański pilot Edmund Graves rozbił się o pałac podczas pokazów akrobacyjnych. Pałac został odbudowany w latach 1920-1931. W 1939 roku, po agresji ZSRR na Polskę, pałac został skonfiskowany przez władze radzieckie i zamieniony na siedzibę NKWD. W czasie II wojny światowej pałac był kolejno siedzibą gestapo i sztabu Armii Czerwonej. Po wojnie pałac został przejęty przez władze ukraińskie i przemianowany na pałac kultury. W 1996 roku pałac został odrestaurowany i oddany Lwowskiej Galerii Sztuki. W 2000 roku pałac został również siedzibą rezydencji prezydenta Ukrainy we Lwowie.

Architektura pałacu

Pałac Potockich jest przykładem francuskiego neorenesansu z elementami neobaroku. Pałac ma kształt prostokąta z czterema narożnymi wieżami i dziedzińcem wewnętrznym. Pałac ma trzy kondygnacje i poddasze. Pałac jest nakryty dachem mansardowym z lukarnami i balustradą. Pałac ma dwie główne fasady: południową i północną. Fasada południowa jest skierowana na ulicę Kopernika, a fasada północna na park. Obie fasady są symetryczne i mają centralne ryzality z balkonami i trójkątnymi frontonami. Fasady są podzielone na trzy strefy: przyziemie, piętro i attykę. Przyziemie jest boniowane i ma prostokątne okna. Piętro jest ozdobione pilastrami jońskimi i ma okna z półkolistymi naczółkami. Attika jest ozdobiona pilastrami korynckimi i ma okna z trójkątnymi naczółkami. Na attyce znajdują się również herby Potockich i Sanguszków oraz kartusze z inicjałami Alfreda Józefa i Marii Klementyny Potockich.

Wnętrza pałacu zachowały część swojego pierwotnego wystroju i wyposażenia. Najbardziej reprezentacyjnym pomieszczeniem jest sala balowa, która zajmuje całą szerokość pałacu i ma wysokość dwóch pięter. Sala ma bogatą dekorację stiukową, malowaną i rzeźbiarską, z motywami roślinnymi, zwierzęcymi i mitologicznymi. Na suficie znajduje się wielki żyrandol i malowidło przedstawiające scenę z mitu o Orfeuszu i Eurydyce. Na ścianach wiszą portrety Potockich i ich krewnych, a także obrazy przedstawiające sceny z życia rodziny i historii Polski. W sali balowej odbywały się liczne przyjęcia, koncerty i bale.

Inne ciekawe pomieszczenia to sala koncertowa, która ma kształt elipsy i jest ozdobiona malowidłami przedstawiającymi muzy i instrumenty muzyczne; biblioteka, która ma ponad 10 tysięcy tomów, w tym wiele cennych i rzadkich książek; gabinet, który ma bogatą kolekcję broni, trofeów myśliwskich i pamiątek historycznych; jadalnia, która ma piękny kominek i obrazy przedstawiające sceny z polowań i uczt; kaplica, która ma neogotycki ołtarz i witraże z wizerunkami świętych.

Pałac Potockich we Lwowie jest nie tylko zabytkiem architektury, ale także świadkiem historii i kultury Polski i Ukrainy. W pałacu można podziwiać nie tylko piękne wnętrza i zbiory sztuki, ale także dowiedzieć się więcej o życiu i działalności rodziny Potockich, która odegrała ważną rolę w historii obu krajów. Pałac Potockich we Lwowie to perła neorenesansu, która zachwyca swoim bogactwem i elegancją. To miejsce, które warto odwiedzić i poznać.

Brama wejściowa do pałacu Potockich we Lwowie jest ozdobiona dwoma kolumnami jońskimi, które podtrzymują trójkątny fronton z herbem Potockich. Brama jest wykonana z piaskowca i ma kształt łuku. Brama prowadzi do dziedzińca wewnętrznego, gdzie znajdują się trzy pomniki postaci z czasów sowieckich. Brama jest jednym z elementów architektonicznych pałacu, który jest przykładem francuskiego neorenesansu z elementami neobaroku